Museum Matisse
Museum Matisse is een museum in de wijk Cimiez in Nice in het zuiden van Frankrijk.
Het museum heeft een collectie werken van de Franse kunstschilder Henri Matisse. Te zien zijn onder andere: schilderijen, beeldhouwwerken, gouaches, persoonlijke bezittingen en publicaties.
De eerste sporen die men tegenkomt van de villa stammen uit 1622 war gesproken wordt over een bescheiden huis op de huidige locatie waar nu het museum is gehuisvest. In 1670 spreekt Jean-Baptiste Gubernatis, consul in Nice, over een rijk huis met Genuese aspecten, zoals ramen die versiert waren met trompe l'oeil (schildertechniek die bedrieglijk realistisch aandoet, creëert een optische illusie). Hij noemde het "Palais de Gubernatis".
De villa werd afgerond in 1685 door de Voorzitter van de Senaat van de stad, ambassadeur van de hertog van Savoye in Spanje, Portugal en Rome.
In 1823 wordt Gubernatis Palace eigendom van Raymond Garin van Cocconato die de buitenkant bewerkt en het interieur de gemakken van een bourgeois huis geeft.
In 1923 werd de villa Garin van Cocconato door de laatste bewoner verkocht aan een onroerend goed bedrijf dat geïnteresseerd was in de bouwkavel. De stad Nice werd alert betreffende het behoud van de het landgoed en kocht in 1950 het huis. De villa kreeg de naam "Villa de les Arènes".
Voor de nieuwe vleugel werd een architectuurwedstrijd gehouden in 1987. De winnaar was Jean-François Bodin die de villa uit de 17e eeuw her ontwikkelde en de nieuwe vleugel
voltooide.
Oorspronkelijk zouden de archeologische overblijfselen die op het terrein waren ontdekt in de nieuwe vleugel komen naar dat project werd verlegt ten oosten van de villa. De vleugel
heeft twee verdiepingen met een kelder die toegankelijk zijn door een brede trap.
De ingang van het Museum is in de nieuwe moderne vleugel die door de zuiverheid van de lijnen een harmonieus geheel met het oude gebouw creëert.
De nieuwe vleugel is georganiseerd rond drie monumentale werken van Henri Matisse: la gouache découpée Fleurs et Fruits (Compositie dmv papieren knipsels), een model van de binnenplaats van een
Californië villa met decoratie, en Le bas-reliëfs in brons Dos II en Dos III (Een vrij ondiepe uitgewerkte voorstelling)..
In de nieuwe vleugel is ook een bibliotheek, de winkel en een auditorium gehuisvest.
Op de eerste verdieping zijn kamers voor tijdelijke tentoonstellingen en worden er educatieve workshops gegeven.Deze dezelfde verdieping zal binnenkort een onderdeel met te bezichtigen zijn, waardoor het grafisch werk van Matisse geraadpleegd kan worden.
Biografie Henri Matisse
Jeugd
Henri Matisse werd op 31 december 1869 geboren in een Franse rijke weversfamilie en groeide op in het plaatsje Bohain-en-Vermandois. Hij studeerde rechten in Parijs en kwam na zijn studie terecht bij het Openbaar Ministerie. Toen hij in 1890 zeer moeizaam herstelde van een blindedarmoperatie, begon hij bij wijze van tijdverdrijf prenten te kopiëren. Matisse werd gegrepen door het kleurgebruik en besloot zich volledig op de kunst te richten, tot ergernis van zijn familie.
Vroege werk
Matisse keerde in 1892 terug naar Parijs, waar hij zich inschreef voor een cursus aan de Académie Julian. Hier werd hij door verschillende leraren flink bekritiseerd. Redelijk donkere en traditionele landschappen kenmerkten zijn werk in deze periode. In deze tijd leerde hij wel veel kunstenaars kennen van wie invloeden in zijn werk later zichtbaar werden.
Zo maakte hij onder andere kennis met John Peter Russell, die hem liet kennismaken met schilderijen van de toentertijd nog onbekende Vincent van Gogh. Russell – en later Camille Pissaro, Gauguin en Cézanne – leerden hem veel en inspireerden hem rond het gebruik van kleur in zijn schilderijen. Tijdens een trip naar Corsica in 1898 leerde Matisse de zuidelijke, helle kleuren kennen die hij later veelvuldig in zijn werk liet terugkomen.
Neo-impressionisme
Rond de eeuwwisseling waagde Matisse zich aan het maken van sculpturen, waarvan de eerste al in het begin van de twintigste eeuw werden tentoongesteld. Hij schilderde daarnaast van 1899 tot circa 1905 verschillende werken met de neo-impressionistische techniek van het pointillisme, maar stapte daarna weer af van deze vorm: het werken met puntjes was hem te beperkend.
Hoewel er al eerder diverse schilderijen van hem waren tentoongesteld, vond zijn eerste solo-expositie in 1904 plaats, zonder veel succes. Matisse schilderde in deze en vele volgende jaren met name vrouwen, maar ook stillevens en af en toe landschappen.
Fauvisme
In 1905 exposeerde een groep met onder meer Derain, de Vlaminck en Matisse een aantal schilderijen in zaal VII van Salon d’ Automne in Parijs. De kunstcriticus Louis Vauxcelles beschreef de zaal
met deze historisch geworden zin : ‘Donatello au milieu des fauves!’ (Donatello tussen de wilde beesten), waarmee hij verwees naar een 17e-eeuws sculptuur waar de groep de zaal mee deelde.
De omschrijving van Vauxcelles werd algemeen overgenomen en zo ontstond het Fauvisme. Mensen die naar de kunstwerken in zaal VII kwamen kijken waren geschokt en kritisch: het leek of een kind met een pot verf had zitten spelen, vonden zij.
Ondanks de slechte ontvangst van deze tentoonstelling groeide de invloed en populariteit van het Fauvisme binnen de avant-garde kunst. De kunststroming waar Matisse de ongekroonde koning van was, werd gekenmerkt door felle (vaak onvermengde) kleuren, ruwe penseelvoering, vereenvoudigde vormen en gedurfde vertekeningen (er werd geen rekening meer gehouden met perspectief). Het was niet gericht op een narratieve of symbolische betekenis zoals zoveel kunst toentertijd dat wel was en het gebruikte veelal primitieve, Afrikaanse kunstvormen. Hoewel de Fauvisten meestal figuurlijk bleven schilderen, dienden de Fauvisten de ontwikkeling van verschillende kunststromingen, zoals het expressionisme.
Oriëntaalse odalisken (slavinnen)
Hoewel de Fauvistische kunststroming rond 1908 op zijn einde liep, was de naam van Matisse gevestigd in de kunstwereld. Tussen 1906 en 1917 creëerde hij zijn invloedrijkste werken, wonend in het artistieke Montparnasse, samenwerkend met diverse kunstenaars en beeldhouwers Hij gaf naast zijn bezigheden van 1907 tot 1911 les aan toegewijde leerlingen in zijn eigen Académie Matisse. In 1912 en 1913 ging hij naar Marokko, waar zijn inspiratie voor de vele oriëntaalse odalisken die hij eind jaren tien en in de jaren twintig schilderde onder andere zijn oorsprong vond.
Diefstal
L'Odalisque au pantalon rouge werd in 2002 uit het Museo de Arte Contemporáneo (MACC) in de Venezolaanse hoofdstad Caracas gestolen en is teruggevonden in 2012.
Leden van het FBI, die zich uitgaven voor potentiële kopers, kregen het werk te zien in het luxueuze Loews Miami Beach hotel. Eerder had Enaro Ambrosino, een Venezolaanse galeriehouder via mail verschillende contacten laten weten dat het doek te koop was voor 1,5 miljoen dollar.
De diefstal werd indertijd pas last ontdekt doordat het origineel door een vervalsing was vervangen. Sedertdien werden zowel Interpol, het FBI en de Spaanse, Britse en Franse politiediensten
ingezet om het kunstwerk op te sporen met goed resultaat.
Abstracte periode
Terwijl hij in de jaren twintig in diverse grote projecten met verschillende kunstenaars participeerde, was zijn werk in de jaren dertig zeer onderscheidend van zijn eerdere kunst. Zijn werk werd
abstracter en eenvoudiger, een voorbode voor het nieuwe materiaal en de nieuwe vorm die hij in de jaren veertig zou gebruiken. In deze jaren maakte hij namelijk vele kleurrijke collages,
samengesteld uit verschillende geknipte stukken papier wat Matisse noemde: schilderen met de schaar. Hij is hier mee begonnen toen hij in 1941 de diagnose kanker kreeg en hij in een rolstoel
belande voordat hij een riskante operatie in Lyon heeft ondergaan. na de operatie zei hij dat hij een tweede leven had gekregen en zat weer vol met energie.
Tot op hoge leeftijd bleef Matisse een actief en betrokken kunstenaar. Op 3 november 1954 overleed Matisse op 84-jarige leeftijd, een ongekend kunstoeuvre achterlatend. Ooit omschreef hij het Fauvisme als ‘de moed om terug te keren naar de puurheid van betekenis’.